Một đám đông lạ mới bắt đầu xuất hiện kể từ khi Facebook du nhập vào Việt Nam. Internet góp phần tạo ra một luồng dư luận mới gọi là “công dân mạng”, với tính chất tiêu biểu là cả tin.
Những hình ảnh được cho là “Hương mắt lồi” đang tràn lan trên mạng – Ảnh chụp màn hình
|
Đơn cử như câu chuyện gần đây, trên mạng xuất hiện một nhân vật đình đám: “Hương mắt lồi”.
Theo thông tin từ các trang mạng, đây là nữ quái chuyên dàn cảnh để cướp tài sản giữa TP. Cư dân mạng cũng chia sẻ bức ảnh một người phụ nữ đi xe máy có biển số rõ ràng và cho rằng đó là danh tính của “Hương mắt lồi”.
Với tâm lý nôn nóng quen thuộc, cư dân mạng tuyên bố sẽ truy lùng chiếc xe mang biển số trên, đồng thời “hạ thủ” nếu gặp “Hương mắt lồi”.
Nhưng rồi cuối cùng “Mắt Hương” cũng chỉ là sản phẩm của trí tưởng tượng. Cơ quan công an khẳng định chưa hề nghe ai có tên, biệt danh là “Hương mắt lồi”. Người phụ nữ sở hữu chiếc xe máy mang biển số kia không biết “Hương mắt lồi” là ai nhưng phải sống trong nơm nớp lo sợ trước những lời đe dọa từ cư dân mạng.
Tôi nghĩ vốn xã hội này rất bình thường, phát triển hay rối tung lên rất bình thường theo quy luật định sẵn, cho đến khi cư dân mạng xuất hiện và khiến mọi thứ trở nên phức tạp.
Sự công bằng trong ngôn luận của internet biến họ – một đám đông – thành luật sư, thẩm phán, nhà quản lý đạo đức ở tầm vĩ mô. Họ thiếu định lượng cho bất kỳ thông tin nào nhận được từ internet.
\N
Dễ thấy nhất là hiện tượng một hotgirl khoe hàng, một hotboy khoe hàng, thường thì họ bị xếp ngay vào loại “vô đạo đức”. Nhưng cuối cùng, nếu nó không gây chết người, không gây tổn thương, không phạm pháp, thì nó vẫn được phép diễn ra bình thường. Mọi cấm đoán, mọi xúc phạm đều vô đạo đức phải không?
Và truyền thông, với sự bất cẩn của mình, đang góp phần tạo nên những dư luận không đáng có từ sự cả tin của cư dân mạng – mà theo tôi đa phần vẫn là các bạn trẻ.
“Cộng đồng mạng phát sốt với hotgirl A lộ nội y”; “Cộng đồng mạng đang ném đá hotboy B khoe giàu”. Những người trẻ tuổi này đã được các phương tiện truyền thông đề cập và được xếp vào “cộng đồng trực tuyến”. Họ lên mạng với cả một xe tải đầy gạch đá và sự thiếu tỉnh táo. Vì vậy, ngay lập tức, những thất bại của công dân sẽ xuất hiện.
Thông thường các bài viết của các trang tin tức chỉ là tập hợp một vài ý kiến tương đồng của người dùng internet biến họ thành một “cộng đồng”. Trên thực tế, không có “cộng đồng” nào ở đây cả. Làm sao có thể có cộng đồng nếu không có sự gắn kết và quy tắc?
Nhưng cư dân mạng – những người trẻ – sẵn sàng nghĩ bằng cái đầu của người khác để được đứng giữa đám đông, mà không biết rằng mình có quyền độc lập đánh giá mọi vấn đề xảy ra xung quanh mình.
“Mắt thơm” cũng vậy, cũng là sản phẩm biến dạng của sự cả tin. Theo tôi, “mắt hồng” không phải là hiện tượng cá biệt mà là hệ quả tất yếu của quá trình tiếp thu thông tin không có sự lựa chọn. lọc.
Sắp tới, các trang thông tin, mạng xã hội cũng sẽ tặng cho cư dân mạng nhiều phần quà miễn phí tương tự như “Hương thơm”. Vậy tại sao không thức để nhận những thứ miễn phí?
* Bài viết thể hiện văn phong và góc nhìn của tác giả, một nhà báo đang sống và làm việc tại TP.HCM.